Sudan’da Yeni Bir Darfur Yaşanıyor: Uluslararası Toplum Sessiz Kalmamalı
Sudan’da Nisan 2023’ten bu yana tırmanan iç savaş, ülkeyi bir kez daha insanlık tarihinin en karanlık sayfalarına sürüklemiştir. Sudan Silahlı Kuvvetleri (SAF) ile Hızlı Destek Güçleri (HDG) arasındaki güç mücadelesi, sivillerin yaşamını hiçe sayan sistematik şiddet, katliam ve zorla yerinden etmelerle sonuçlanmaktadır.
Bugün Sudan’da yaşananlar, “İkinci Darfur” olarak anılmaya başlanmıştır. Çünkü sahadaki veriler, geçmişteki Darfur soykırımını hatırlatacak ölçüde benzerlik göstermektedir. Hızlı Destek Güçleri (HDG) — kökleri Darfur’daki Cancavit milislerine dayanan yapılanma — lideri Muhammed Hamdan Dagalo (Hemedti) komutasında, başta Kuzey Darfur ve Kuzey Kurdofan olmak üzere birçok bölgede toplu infazlar, tecavüzler, yağmalar ve zorla yerinden etmeler gerçekleştirmektedir.
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Ofisi’nin raporlarına göre, son aylarda binlerce sivil sistematik şekilde hedef alınmış, şehirler yakılıp yıkılmış, altyapı tamamen tahrip edilmiştir. Ölü sayısının 15.000’i aştığı, bağımsız insani kuruluşların tahminlerine göre ise 120.000 ila 150.000 arasında sivilin hayatını kaybettiği bildirilmektedir.
Diğer tarafta, Sudan Silahlı Kuvvetleri (Ordu) ve lideri Abdülfettah Elburhan, geçmişte Darfur’da işlenen suçlarda rol oynamış kadrolardan oluşmakta; demokratik geçiş sürecini kesintiye uğratan 2021 darbesiyle ülkenin siyasi istikrarını yok etmiştir. Bu durum, çatışmanın iki tarafını da uluslararası insan hakları hukuku açısından ağır ihlallerin faili konumuna getirmektedir.
Hak İnisiyatifi olarak:
Sudan’da derhal ateşkes ilan edilmesini,
Sivillerin korunması ve insani yardım koridorlarının açılmasını,
Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) geçmişte Darfur için yürütülen yargı süreçlerini güncelleyerek Burhan ve Hemedti dahil tüm sorumluların hesap vermesini,
Bölgesel güçlerin ve uluslararası toplumun “altın rezervlerinin paylaşımı” temelli sessizliğini sonlandırmasını talep ediyoruz.
Sudan halkının kaderi altın ve savaş baronlarının insafına bırakılamaz. Her gün artan sivil ölümleri, bir insanlık trajedisine dönüşmüştür. Bu sessizlik, sadece Sudan’da değil, tüm insanlığın vicdanında yankılanacaktır.
Hak İnisiyatifi
31 Ekim 2025
